بسمتعالي
نقد و بررسي درس 3 كتاب دين و زندگي دوم دبيرستان
در يك نگاه كلي به درس به نظر مي رسد در مورد سرمايه هاي رشد خيلي تيتر وار وبه صورت خيلي خلاصه گفته شده است . مثلا دربحث كرامت انسان توضيحات بيشتري لازم است . يا در بحث فطرت بايد در دو درس جداگانه راجع به آن توضيح داده شود نه اين كه صرفا اشاره شود وعبور كند. اگر دانش آموزان فطرت را خوب بشناسند خود به خود به معرفت دست پيدا مي كنند.
نكته اصلي درس مورد نظر فطرت است ولي عنوان فطرت را نگفتهاند فطرت يعني خلقت ويژه انسان كه آن را از ساير موجودات متفاوت ميكند.انسان فطرتاً الهي است يعني با استعداد رفتن به سوي خدا آفريده شده است. استعداد خير و نيكي، استعداد كمال.پس انسان ميتواند كار بد بكند ولي استعداد بدي در او نيست ."فطره الله التي فطرالناس اليها " خدا انسان را دو قطبي نيافريده بعنوان مثال انسان وقتي بدنيا ميآيد راستگويي و عدالت را دوست دارد از بدو تولد بشر ظلم نميكند حتي موقع ظلم كردن به ديگران عدل را دوست دارد به همين دليل دوست دارد كه بهش ظلم نشود.
دليل اصلي رفتن به سوي ظلم هواي نفس است وقتي انسان ميبيند از راه صحيح نميتواند جاه و مقام بدست بياورد بدنبال راه ديگري ميرود. خدا انسان را طوري آفريده كه به فضيلتها اعتقاد دارد با وجود اين انسان به حد خود قانع نيست و بينهايت طلب است پس به دنبال ظلم ميرود. خدا سرمايههايي را قرار داده براي طي مسير كمال، نكته اصلي در اينجاست كه تعداد سرمايهها بيش از معايب و كمبودهاست.
سرمايهها عبارتند از كرامت انسان، عقل، اختيار، فطرت (دروني) و پيامبران و ائمه و امدادهاي الهي (بيروني) پس عوامل هدايت در انسان بيش از عوامل سقوط است.
در بحث عقل بايد تاكيد بيشتري انجام مي گرفت ؛ پيامبر دروني وجودمان عقل است كه بايد روي اين مسئله خيلي تأكيد كنيم در اين درس بايد به بچهها بفهمانيم كه اسلام ديني است مبتني بر عقل و تعقل جايگاه با اهميتي دارد.سپس فضايل عقل را بگوييم تا بتدريج علاقه به مسائل عقلي در آنها بوجود بيايد.
دنيايي كه انحرافات و وسوسههاي شيطان از در و ديوار ميبارد از موبايل تا ماهواره تا كامپيوتر و اينترنت بايد مواظب باشيم در همه جا كه به سمت نفس اماره نرويم به خاطر همين كنترل بيروني بسيار مشكل است و لازم است كه انسان كنترل دروني را افزايش دهد و عقل در اينجا هدايتگر انسان است. عقل به معني حسابگر بودن نه عقل فلسفه و منطق در حديثي از امام كاظم (ع) آمده است عاقل يعني كسي كه در عاقبت امور تدبر ميكند يعني عاقل نتيجه كار را ميبيند. مثلاً غذا خوردن در ابتدا يك هوس است اما عاقبت آن مفيد بودن است كه عاقل آن را مي بيند. دو نوع عقل داريم:
عقل نظري: كه دانش فيزيك و شيمي ... از آن ناشي ميشود.
عقل عملي: يعني عقلي كه انسان مرتب عاقبت امر را ميبيند.
عاقبت كار دو نوع است:
عاقبت كار در دنيا
عاقبت كار در آخرت: عاقل واقعي انتهاي كار در آخرت را ميبيند.
= در رابطه با بحث شيطان ورابطه اش با نفس اماره توضيح داده نشده است. اگربحث كامل جا بيفتد بهتر است آيه اي كه كتاب قبلي درباره فريب انسان توسط شيطان آورده بود متاسفانه آورده نشده است.
- مهمترين اشكال درس در صفحه 36 و 37 در قسمت نامگذاري ميباشد خيلي از معلمها در ابتدا دچار مشكل شدهاند. بهتر بود نامگذاري بدون فاصله يا قبل از متن يا بالاي متن آورده شود. اين مشكل بايد حتماً در چاپهاي بعدي درست شود و فاصلهها اصلاح شود حداقل يك خط فاصله باشد. متأسفانه نويسندگان كتاب به دليل نداشتن تدريس متوجه ايرادات كتاب نميشوند.
- در متن صفحه 38 پاراگراف آخر خط سوم آمده است "خداوند از عامل گمراه كنندهي ديگري به ما خبر ميدهد كه خود را برتر از آدميان ميپندارد" بهتر بود به جاي عامل گمراه كننده نوشته شود عامل وسوسه كننده چرا كه كار شيطان وسوسه كردن انسان و دادن وعدههاي دروغين است و جز اين راه نفوذ ديكري در ما ندارد. اين خود ما هستيم كه به او اجازه وسوسه ميدهيم يا راه فريب را بر او ميبنديم.
- يكي از انتقادات عدم استفاده از تصاوير جذاب در اين درس ميباشد . اگر از تصاوير رنگي وزيبا در كنار مطالب كتاب استفاده شود تاثير بيشتري خواهد داشت.
لازم به ذكر است نقد درس سوم توسط دبيران منطقه در كلاسهاي ضمن خدمت بررسي كتاب دين وزندگي 2 انجام شده است.
تهيه وتنظيم "گروه ديني منظقه 3"
:: موضوعات مرتبط:
نقد و بررسی،
،